صندوق سرمایه گذاری

فرصتی برای آنانکه بورس نمی‌دانند!

صندوق سرمایه گذاری یک روش سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه است که با جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان سرمایه‌گذاران و تجمیع آنها، این منابع را در زمینه‌های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند. این صندوق‌ها متشکل از تیمی با تخصص تحلیل‌گری و معامله‌گری و با تجربه کافی است تا بتوانند با مدیریت حرفه‌ای خود، ریسک و بازده صندوق را کنترل کنند.

برای ورود به بازار بورس به‌صورت مستقیم، به‌صورتی که خود فرد اقدام به معاملات اوراق بهادار کند، نیاز به صرف زمان برای یادگیری مقدمات و تحلیل‌های مختلف است، هم‌چنین فرد در طول سال‌ها فعالیت در بورس می‌تواند به تجربه و استراتژی شخصی دست یابد، علاوه بر این فرد باید دارای درک درستی از چهارچوب اقتصاد و عوامل تاثیرگزار برآن باشد، به‌همین دلیل است که صندوق سرمایه گذاری بعنوان یک راه‌حل منطقی برای افرادی که این پیش‌زمینه‌های لازم را ندارند، شناخته می‌شود.

کدام صندوق را انتخاب کنم؟

صندوق‌های سرمایه گذاری براساس ترکیب دارایی، زمینه فعالیت، میزان بازده و ریسک به انواع متفاوتی تقسیم‌بندی می‌شوند اما در ابتدایی‌ترین تقسیم‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری ما آن‌ها را به دو نوع صندوق قابل معامله (ETF) و صندوق صدور و ابطالی تقسیم‌بندی می‌کنیم. هرکدام از این دو نوع صندوق به انواع مختلفی چون صندوق سهامی، مختلط، شاخصی، درآمد ثابت، اهرمی، صندوق در صندوق، تضمین اصل سرمایه و غیره تقسیم‌بندی می‌شود.

اما برای آنکه شما بتوانید بهترین صندوق را برای خودتان انتخاب کنید، باید با انواع آنها آشنا شوید.

صندوق سهامی:

صندوق سرمایه گذاری سهامی همانطور که از واژه سهام می‌توان متوجه شد عمده دارایی خود را روی سهام متمرکز می‌کنند براین اساس و براساس میزان ریسکی که متحمل می‌شوند می‌توان آن‌ها را به دسته‌‌های پُرریسک، کم‌ریسک و محافظه‌کارانه تقسیم کرد، به‌طور کلی سرمایه‌گذاری روی این صندوق‌ها ریسک نسبتا بالایی دارد به‌تبع آنکه این صندوق بیشترین تاثیر را از بازار سرمایه می‌پذیرد.

صندوق درآمد ثابت:

صندوق درآمد ثابت یکی از انواع پرطرفدار صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که حداقل ریسک را به سرمایه‌گذاران خود تحمیل می‌کند و دارای بازده نسبتا ثابتی هستند. منابع این صندوق عمدتا روی انواع اوراق بهادار کم‌ریسک مانند اوراق اجاره، اوراق خزانه و غیره سرمایه‌گذاری می‌شود.

بیشتر بخوانید:بهترین صندوق درآمد ثابت

صندوق مختلط:

صندوق مختلط ترکیبی از صندوق سرمایه گذاری سهامی و درآمد ثابت است زیرا نیمی از منابع خود را روی اوراق با درآمد ثابت و نیم دیگر را روی سهام، سرمایه‌گذاری می‌کند. از طرف دیگر این صندوق از لحاظ ریسک و بازده دقیقا بین این دو صندوق قرار می‌گیرد، از طرفی دارای پتانسیل دریافت بازده مناسب از روند صعودی بازار را دارد و از طرف دیگر بخشی از ریسک دست دادن سرمایه را به‌لطف خرید اوراق با درآمد ثابت از دست داده است.

صندوق طلا

یکی دیگر از انواع صندوق‌ها که به‌دلیل از بین بردن محدودیت‌های بسیار زیاد خرید طلا، طرفداران بسیار زیادی دارد، صندوق طلا می‌باشد که عمده دارایی خود را روی اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌کند. از لحاظ بازدهی، این صندوق مشابه با بازدهی طلا حرکت می‌کند، پس ریسک سرمایه‌گذاری در آنها، نسبتا زیاد است و برای خرید آنها باید نسبت به میزان ریسک‌پذیری خود،‌ اقدام کنید.

بیشتر بخوانید:بهترین صندوق طلا

صندوق تضمین اصل سرمایه

تضمین اصل سرمایه؟ بله!،‌ صندوق سرمایه‌گذاری تضمین اصل سرمایه همانطور که مشخص است، اصل سرمایه شما را تضمین می‌کند و دارای دو نوع:

صندوق تضمین اصل سرمایه با رکن ضامن
در این نوع صندوق پس از پذیره نویسی واحدهای صدور و ابطالی صندوق تاسیس شده و فعالیت خود را آغاز می‌کند و آورده اولیه تمامی سرمایه‌گذاران توسط یک واحد سبدگردان تضمین خواهدشد.

صندوق تضمین اصل سرمایه با مکانیزم اهرمی
در این نوع از صندوق تضمین اصل سرمایه، ابتدا واحدهای قابل معامله پذیره نویسی می‌شود و سپس مجوز صندوق تحت عنوان صندوق قابل معامله (ETF) صادر خواهد شد،‌ این فرآیند به‌این دلیل است که قرار است واحدهای ETF تضمین واحدهای صدور ابطالی شوند که در مرحله بعد به فروش خواهند رسید.

صندوق شاخصی

افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بورس را دارند، قطعا واژه شاخص را شنیده‌اند، حتی در اخبار روزمره نیز از جملات معروفی مانند،‌ «شاخص بورس افزایش یافت» استفاده می‌شود. دقیقا کاربرد شاخص در این نوع صندوق پیروی از روند یک شاخص مشخص است. در بازار بورس شاخص‌های مختلفی برای توصیف وضعیت وجود دارد مانند شاخص کل بازار بورس، شاخص فلزات، شاخص هم‌وزن و غیره. صندوق سرمایه گذاری می‌تواند روند حرکتی خود را به شاخصی دلخواه سنجاق کند و رفتاری دقیقا مشابه با رفتار همان شاخص خواهد داشت.این صندوق‌ها از لحاظ سطح ریسک، ریسک کمی دارند و از آنجایی که روند حرکتی آن دقیقا مشابه با یک شاخص است پس هزینه مدیریتی زیادی هم نخواهند داشت.

صندوق اهرمی

تکنیک اهرم یک روش در بازارهای مالی است که با استفاده از آن می‌توانیم بازده‌ای را افزایش دهیم، البته ناگفته نماند با افزایش پتانسیل کسب بازده، به همان میزان نیست پتانسیل ضرر نیز افزایش می‌یابد،‌ صندوق سرمایه گذاری اهرمی با استفاده از تکنیک اهرم می‌تواند بازده مضاعفی را برای سرمایه‌گذاران خود به ارمفان بیاورد. این صندوق به‌صورت توامان از هردو سازکار ETF و صدور-ابطالی بهره می‌برد، به‌نحوی که واحدهای قابل معامله آن را واحدهای پرریسک و واحدهای صدور-ابطالی را واحدهای کم‌ریسک درنظر می‌گیرند.

صندوق بازنشستگی

صندوق سرمایه گذاری بازنشستگی با هدف تامین کردن نیازهای مالی افراد در زمان بازنشستگی طراحی شده است، ایده این صندوق که درنوع خود ایده‌ی جذابی است باعث می‌شود تا افرادی که قصد دارند به‌صورت ماهانه مقداری از پس‌انداز خود را در بازارهای مختلف به‌منظور حفظ سطح رفاه خود در زمان بازنشستگی، سرمایه‌گذاری کنند به‌سمت این صندوق‌ها گرایش پیدا کنند زیرا سطح ریسک این صندوق‌ها در مقابل ورود مستقیم به بازار سرمایه بدون داشتن تخصص و تجربه کافی، بسیار بسیار کمتر است.

صندوق بازارگردانی

بازارگردانی در بازار بورس به فعالیتی می‌گویند که باعث پیوسته و همگن شدن معاملات خرید و فروش بشود،‌ بازارگردان‌ها وظیفه دارند تا از ایجاد صف‌های طولانی خرید و فروش و هیجانات قیمتی کاذب با خرید و فروش به‌موقع سهم، جلوگیری کنند. صندوق بازارگردانی دقیقا با همین هدف یعنی متعادل کردن جریان معاملاتی در یک سهم ایجاد شده است تا قیمت سهم دچار هیجانات کاذب نشود و با قیمت ذاتی خود دارای پیوستگی باشد.

صندوق در صندوق

تا اینجا ما تمام صندوق‌هایی که بررسی کردیم سبد سهام آنها شامل انواع اوراق بهادار بوده است اما این ایده که یک صندوق سرمایه گذاری بتواند واحدهای سایر صندوق‌ها را بخرد با وجود صندوق سرمایه گذ اری صندوق در صندوق اجرایی می‌شود. در این نوع صندوق ما با ترکیب مختلفی از دارایی‌ها که خود از واحدهای انواع صندوق سرمایه گذاری مانند درآمد ثابت، سهامی، مختلط و غیره تشکیل می‌شود، روبرو هستیم. هدف از این نوع ترکیب دارایی کاهش پتانسیل ریسک و کسب بازده مناسب است.

صندوق تامین مالی

تامین مالی از اصول اساسی جریان نقدینگی در بازار سرمایه است، صندوق تامین مالی با هدف تامین مالی و در نهایت انجام طرح‌هایی که در چهارچوب قانونی (اساسنامه) خود مشخص شده است اقدام به تاسیس یک شرکت سهامی خاص با نام «شرکت پروژه» خواهد کرد که این شرکت پس از تکمیل طرح (پروژه) تبدیل به یک شرکت سهامی عام شده که می‌توان آن را در خارج از بازار بورس پذیرش و سهام آن را معامله کرد.

بیشتر بخوانید: تامین مالی جمعی چیست؟

صندوق املاک و مستغلات

صندوق سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات که به اختصار REIT نامیده می‌شود یکی دیگر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بورس ایران است، این صندوق‌ها با جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان از سرمایه‌گذاران، سرمایه حاصل شده را به خرید انواع ملک با کاربری مسکونی، تجاری و یا صنعتی اختصاص می‌دهد و درآمد حاصل شده از اجاره و یا فروش این املاک را به سرمایه‌گذاران خود اختصاص می‌دهد.

سرمایه‌گذاری مطمئن در طرح رویش، خرید خودکار صندوق و دریافت سود از مانده حساب

ما به پشتوانه چندین دهه تجارب و فعالیت حرفه‌ای در بازار بورس و با درک نیاز مشتریان، توانسته‌ایم ابزارها و خدمات گوناگون زیرساختی را در اختیار سایر نهادهای مالی قراردهیم، طرح رویش یک طرح جذاب برای طیف گسترده‌ای از افراد است، شما در این طرح به کارگزاری وکالت می‌دهید تا از سمت شما اقدام به خرید و فروش خودکار صندوق درآمد ثابت رابین با سود سالانه ۳۲٪ بکند. از نقاط قوت این طرح این است که شما به‌میزان مانده حسابی که در طرح رویش سرمایه‌گذاری می‌کنید، به‌همان میزان اعتبار روزانه دریافت می‌کنید تا از معاملات مناسب بازار عقب نمانید و پس از خرج اعتبار روزانه، سامانه به‌میزان استفاده شده اعتبار، واحدهای صندوق شما را فروخته و حساب‌تان را تسویه می‌کند.

علاوه بر این شما می‌توانید از امکان برداشت وجه دوره‌ای و مستمر در این طرح نیز بهره ببرید تا هر میزان دلخواهی که قصد دارید را در سررسید‌های زمانی مشخص و یا دوره‌ای (هفتگی، ماهانه) بفروش برساند و سپس وجوه را طریق سامانه تسویه آنی با پوشش ۱۶ بانک بزرگ کشور، بدون محدودیت زمانی حتی در ایام تعطیل، به حساب‌تان واریز کنید!

بیشتر بخوانید: طرح رویش، هم سود، هم اعتبار

صندوق سرمایه گذاری برای چه مدت زمانی مناسب است؟

رشد قیمتی در بازار سرمایه روی نوسانات قیمتی بنا شده است و هرچقدر ما بازه‌ی زمانی کوچکتری را درنظر بگیریم شاهد نواسانات بیشتری خواهیم بود درصورتی که در بازه زمانی بزرگتر ما تحت تاثیر شدید این نوسانات نخواهیم بود،‌ با همین دلیل می‌توانیم نتیجه بگیریم که صندوق های سرمایه گذاری برای سرمایه گذاری کوتاه مدت به اندازه کافی خوب نیستند و داشتن دید بلند مدت (بالای ۲ سال) در گرفتن بازده مناسب از صندوق‌ها کمک بسزایی خواهد کرد.

صندوق سرمایه گذاری چه مزایایی دارد؟

از مهم‌ترین مزایای صندوق های سرمایه گذاری در کنار صرفه‌جویی در زمان سرمایه‌گذاران و ایجاد تنوع در سبددارایی به‌منظور کاهش ریسک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مدیریت سبد دارایی توسط تیم حرفه‌ای

وجود افراد متخصص و با تجربه علی‌الخصوص مدیران و معامله‌گران در تیم مدیریت صندوق‌‌های سرمایه‌گذاری باعث می‌شود تا این اطمینان خاطر به سرمایه‌گذاران منتقل شودتا با خیال آسوده‌ترین اقدام به خرید واحدهای صندوق نمایند. حضور این تیم مدیریتی به کنترل ریسک و کسب بازده مناسب منجر خواهد شد.

سرمایه گذاری با پول کم

یکی از سوالات همیشگی افراد در برخورد با بازار سرمایه، انتظار آنها از حجم زیاد سرمایه برای سرمایه‌گذاری است درصورتی که این مسله به‌‌هیچ‌وجه صحت ندارد و شما می‌توانید سرمایه‌گذاری را با حداقل سرمایه (خرید ۱ واحد صندوق) شروع کنید. منظور ما از سرمایه کم در اینجا در اندازه حدودی چندده هزار ریال است، پس یکی از نقاط قوت بازار سرمایه مخصوصا صندوق های سرمایه‌گذاری، آغاز سرمایه گذاری با حداقل سرمایه است.

نقدشوندگی بالا در کنار معامله آسان

برای خرید واحدهای یک صندوق شما می‌توانید پس از دریافت کد بورسی از کارگزاری مدنظرتان، به‌صورت اینترنتی یا حتی تلفنی درخواست خرید خود را ثبت کنید.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری در بورس را چگونه شروع کنیم؟

از طرف دیگر نقدشوندگی همیشه بعنوان یک عامل مهم در معاملات از ابتدای شکل‌گیری مفهوم معامله در تاریخ، بوده است. فرض کنید شما سهمی را به مقدار بسیار زیادی در دست دارید، ارزش بالقوه سهام شما هرچقدر هم باشد زمانی به ارزش بالفعل تبدیل می‌شود که برای خرید آن سهام یا اوراق بهادار،‌ درخواستی وجود داشته باشد وگرنه باید به همان ارزش بالقوه دل خوش کنید! صندوق های سرمایه گذاری به لطف وجود بازارگردان و جذابیت فراوانش دارای نقدشوندگی بالایی است.

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF چیست؟

در سطور بالاتر اشاره کردیم که صندوق های سرمایه گذاری در بدو امر به دو نوع: صدور-ابطالی و قابل معامله تبدیل می‌شوند، صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF صندوقی است که معاملات واحدهای آن دقیقا به مانند سهام از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین (برخط) کارگزاری‌ها می‌باشد و به مانند صندوق صدور-ابطالی نیست. در صندوق های سرمایه گذاری صدور-ابطالی برای خرید یا فروش شما باید یا با مراجعه حضوری، تلفنی و یا استفاده از درگاه اینترنتی خود صندوق،‌ اقدام به ثبت سفارش صدور یا ابطال نمایید.

ارکان صندوق های سرمایه گذاری

باتوجه به نظام‌مند بودن بورس اوراق بهادار، تمامی واحدهای کوچکتری که مجموعه بورس را تشکیل می‌دهند خود دارای نظام و ارکلن مشخصی هستند، صندوق های سرمایه گذاری نیز دارای اجزای مختلفی است که هرکدام وظایفی را برعهده دارد.

• مدیر صندوق
• مدیر سرمایه گذاری
• متولی صندوق
• مدیر ثبت (تنها در صندوق‌های صدور-ابطالی)
• حسابرس صندوق
• بازارگردان صندوق (در برخی صندوق‌ها)

مقایسه صندوق های سرمایه گذاری یا یکدیگر امکان‌پذیر است؟

مهم‌ترین فاکتور در مقایسه صندوق های سرمایه گذاری میزان بازدهی آن است اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که شما می‌توانید باتوجه به آنها دو یا چند صندوق سرمایه گذاری را بایکدیگر مقایسه کنید.

• ضریب آلفا
• ضریب بتا
• همبستگی با شاخص (رشد و افت)

از میان این سه شاخص، ضریب بتا پس از بازدهی، نقش پررنگ‌تری را دارد.

شما می‌توانید برای مشاهده بازدهی و سایر ضرایب صندوق‌ها به وب‌سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی تهران مراجعه کنید.

سوالات متداول